module 3 : liturgie in de praktijk

In de liturgie staat het samenkomen met gelovigen rondom de Schrift om het leven te vieren en God en elkaar te ontmoeten centraal. Bij liturgie denken we spontaan aan eucharistievieringen, maar ook andere vormen van vieren zoals het getijdengebed, avondwakes, woord- en gebedsdiensten, vieringen van boete en verzoening, ... vallen onder liturgie. Liturgie vieren betekent ook even uit de wereld getrokken worden om op een andere manier, gezuiverd,  terug de wereld in te gaan. 

Franciscus van Assisi was erg liturgisch ingesteld. Voor de gebeden, lofliederen en officies die hij zelf samenstelde, putte hij rijkelijk uit de Bijbelteksten of gezongen teksten uit de liturgie. In deze module proberen we vertrouwd te geraken met Franciscus' bijzondere omgang met liturgie. Tegelijkertijd onderzoeken we wat zijn gebedsteksten en zijn kijk op liturgie vandaag voor ons kunnen betekenen.   

online-lessen

• Het privé-officie van Franciscus (zr. Beatrijs Corveleyn, osc)

Tijdens deze les gaan we op zoek naar wat het specifieke is aan Franciscus' privé-officieteksten. We bekijken in grote lijnen hoe ze ontstaan zijn, wat hun betekenis was en hoe ze functioneerden in de begintijd. Ook in deze tijd zoeken mensen hun weg met deze teksten als gebeds- en meditatieve teksten bij vieringen of bezinningsmomenten. We verkennen hoe ze ons vandaag kunnen inspireren.

• Brieven van Franciscus als Preken (br. Jan van den Eijnden, ofm)

Wanneer Franciscus' gezondheid achteruit begint te gaan en hij er minder gemakkelijk op uit kan trekken, begint hij brieven te schrijven aan de orde, aan overheden en aan alle gelovigen. Tijdens deze les lezen we samen enkele brieven van Franciscus door. We doen aan 'close reading' en onderzoeken wat de brieven voor ons vandaag kunnen betekenen. 

• Liturgie ten tijde van Franciscus. (W.M. Speelman, ofs)

​Wat is liturgie? Wat zijn wezenlijke kenmerken? De liturgie als inspiratiebron voor Franciscus. Hoe en wanneer kwam hij ermee in aanraking? Hoe ging hij ermee om? Hoe hadden de broeders deel aan de verspreiding van het brevier? Wat betekende het een boetebeweging te zijn? En wat kan de biecht vandaag nog voor ons betekenen? 

Docenten

Beatrijs Corveleyn osc is afkomstig uit Vlaanderen (Sint-Niklaas) en is claris; ze woont in Stadsklooster San Damiano, ‘s Hertogenbosch, een samenwerking van de verschillende orden binnen de franciscaanse familie. Zij heeft meegewerkt aan de vertaalprojecten Franciscus van Assisi, De Geschriften en Clara van Assisi, Geschriften en oudste bronnen. Ze is mede-auteur van Je ziel zal leven (Vieringen rond de psalmen van Franciscus), Het verlangen van de ziel, (Met een inbreng over Dag Hammarksjöld) en van Clara’s Bron (eenvoudig en (h)eerlijk koken en eten).

Jan van den Eijnden ofm is Franciscaan in de communauteit in Megen. Hij heeft lange tijd gewerkt voor het Franciscaans studiecentrum in Utrecht rond Bonaventura. Hij promoveerde op Thomas van Aquino. De laatste 9 jaar was hij Provinciaal van de minderbroeders Franciscanen in Nederland. Hij is de voorzitter van de Commissie die de incorporatie van de Vlaamse Franciscanen in de Nederlandse provincie voorbereid. 

Willem Marie Speelman is directeur van het Franciscaans Studiecentrum en universitair docent Spiritualiteit, gespecialiseerd in Franciscaanse Spiritualiteit en Heikele Hedendaagse Kwesties (zoals armoede, zorg, duurzaamheid en leiderschap), met een bijzondere interesse in muziek en de muzikale manier van in de wereld staan. Daarom probeer ik hedendaagse problemen ook op de een of andere manier om te vormen tot een lofzang (als we het mysterie achter het probleem zien, dan kunnen we ook het goede ontdekken, en loven).